Sinds 1 januari 2019 is de afdeling handhaving van de gemeente Zwolle verantwoordelijk voor de uitvoering van het rechtmatigheidstoezicht op de Wmo voor de gemeenten in de IJssel-Vecht regio. Over 2019 betalen deze gemeenten € 108.000 aan de gemeente Zwolle voor deze taak. De gemeente Zwolle besteedt dit budget aan capaciteit voor de uitvoering van de betreffende taken.

De verstrekkingen binnen het domein WMO laten een forse toename zien. We zien een toename van het aantal rolstoelverstrekkingen. Dit heeft te maken met de demografische ontwikkeling dat ouderen steeds langer thuis wonen en steeds ouder worden. Deze laatste levensfase vraagt in toenemende mate om de inzet van specialistische voorzieningen waaronder de inzet van elektrische rolstoelen. Daarnaast zien we dat de levensverwachting van jongeren met beperkingen toeneemt en daarmee ook de vraag naar hulpmiddelen. Ook binnen de vervoersvoorzieningen zien wij een stijging. Dit is enerzijds het gevolg van technologische ontwikkelingen zoals de mogelijkheid van de inzet van een hulpmotor of elektrische trapondersteuning waardoor steeds meer hulpmiddelen bereikbaar worden voor een groep waarvoor deze voorzieningen eerst niet geschikt waren. Aan de andere kant is de stijging een gevolg van het abonnementstarief.

Nu landelijk de inkomensafhankelijke eigen bijdrage voor de Wmo is afgeschaft en er een vaste eigen bijdrage geldt van € 17,50 per vier weken, zien wij dat het beroep op de Wmo toeneemt.

Het aantal woningaanpassingen neemt toe, met name als gevolg van de toename van het abonnementstarief, het aantal ouderen dat thuis woont en de toegenomen levensverwachting van inwoners in combinatie met het feit dat we vaak geen geschikte en adequate woning kunnen bieden. Vanuit het Sociaal Wijkteam merken we dat het bestaande woningaanbod niet altijd geschikt is voor de Wmo-doelgroep. Als het aanbod van bestaande woningen beter zou aansluiten bij de vraag, leidt dit tot een afname van het aantal woningaanpassingen. Dit is een extra gemeente brede opgave.

De volumegroei op Wmo-verstrekkingen is over 2019 1,125 miljoen. Ter dekking van de volumegroei als gevolg van de geschetste demografische ontwikkelingen en voor de gevolgen van het abonnementstarief is 700.000 dekking beschikbaar uit bestaande stelposten. Na inzet van de stelposten, resteert nog een overschrijding van 425.000.

De bovenstaande geschetste ontwikkelingen zullen in 2020 verder doorzetten. Ter dekking van de volumegroei en de gevolgen van het abonnementstarief is 950.000 beschikbaar uit bestaande stelposten. Daarnaast  hebben wij maatregelen opgenomen in een beleidsregel die in 2020 een besparing van € 200.000 moeten opleveren. Het gaat hierbij om het meer algemeen gebruikelijk verklaren en het vaker toepassen van het primaat van verhuizen.  

Het nieuwe inkoopmodel WMO thuisondersteuning is per 1 juni 2018 gestart en we zien de gewenste positieve resultaten sneller dan verwacht.

Naast deze positieve resultaten, zien wij binnen de thuisondersteuning een toename van de toekenningen op het resultaatgebied huishouden. Dit is een rechtstreeks gevolg van het invoeren van het abonnementstarief. Over de eerste helft van 2019 zien wij een toename van 250 cliënten en wij verwachten dat deze toename in de tweede helft van 2019 en 2020 verder zal doorzetten.

De vastgestelde besparingsopgave op thuisondersteuning 2019 à € 1,3 miljoen wordt volledig gerealiseerd. Daarnaast wordt in 2019 nog een aanvullende besparing verwacht van € 1,0 miljoen. Wij verwachten dat deze aanvullende besparing incidenteel is voor 2019 en dat in 2020 als gevolg van een toename van toekenningen op het gebied van huishoudelijke ondersteuning door het abonnementstarief het volledige budget benodigd is.

Op 5 juni 2019 is op de Algemene Ledenvergadering van de VNG ingestemd met het hoofdlijnenakkoord GGZ. In het hoofdlijnenakkoord wordt ingezet op ambulantisering van de zorg. Dit leidt tot een groter beroep op zorg en begeleiding in het gemeentelijk domein. Om de ambities uit het hoofdlijnenakkoord te kunnen realiseren ontvangen de gemeenten in 2019 € 50 miljoen oplopend tot € 95 miljoen in 2022. De compensatie loopt deels via de algemene uitkering en deels via de uitkering Beschermd wonen. Via de algemene uitkering ontvangt Zwolle in 2019 € 89.000 oplopend tot € 173.000 vanaf € 2022. De gelden voegen we toe aan het WMO-budget om de uitgavendruk op te vangen.