De Gemeentefondsuitkeringen zijn bijgesteld op basis van de actuele informatie uit de meicirculaire van het Rijk, een actualisering van de diverse verdeelmaatstaven en een aanpassing van de opbrengstraming vanuit het btw-compensatiefonds (BCF). Omtrent de uitkomsten van de meicirculaire hebben wij u begin juli jl. via een afzonderlijke informatienota. Actuele informatie over de verdeelmaatstaven laat zien dat de meer dan landelijk gemiddelde groei van woningen en inwoners in Zwolle een positief effect heeft de algemene uitkering. Verder stellen wij de opbrengstraming vanwege lagere onderbenutting van het btw-compensatiefonds (BCF) met € 1,4 miljoen neerwaarts bij tot € 0,3 miljoen. Dit omdat het beroep op het landelijk fonds toeneemt en de onderbenutting van het fonds daardoor kleiner wordt. Hiermee brengen we de opbrengstraming BCF in overeenstemming met de landelijke richtlijn.

De gemeentefondsuitkering neemt in totaal toe met € 6.123.000. Voor een deel staan hier op andere programma’s uitgaven tegenover, zodat per saldo sprake is van een voordeel van € 2,8 miljoen op de algemene middelen. De op de diverse programma’s geraamde uitgaven betreffen ontvangen middelen voor de uitvoering van centrumgemeentelijke taken en uitvoering van beoogd rijksbeleid. Waar sprake is van een concrete invulling over de uitvoering van het beleid, worden de gelden direct ingezet op het betreffende programma. Indien sprake is van nog nadere uitwerking hoe de verkregen middelen in te zetten, dan worden de gelden gereserveerd op concernstelpost in afwachting van een concreet bestedingsvoorstel.

De volgende taakmutaties zijn direct met de programma’s verrekend:

• Beschermd wonen (centrumgemeentelijk): € 2.158.000 (programma 3)
• Maatschappelijke opvang (centrumgemeentelijk): € 12.000 (programma 3)
• Vrouwenopvang/mensenhandel (centrumgemeentelijk): € 92.398 (programma 3)
• Vrouwenopvang (centrumgemeentelijk): € 65.000 (programma 3)
• Maatschappelijke begeleiding: € 185.000 programma 2)
• Bonus beschut werken: € 33.000 (programma 2)
• Tegemoetkoming kosten waterschapsverkiezingen: € 90.000 (programma 8)
• Participatie WSW (salarissen): € 235.000 (programma 2)
• Proeftuinen cultuur: € 200.000 (programma 5)

De ontvangen middelen voor verhoging taalniveau statushouders, landelijke voorziening vreemdelingen en verhoging leeftijdsgrenzen gezinshuizen (in totaal € 298.000) zijn op concernstelpost geparkeerd.

Op basis van de septembercirculaire neemt de gemeentefondsuitkering met € 914.000 toe. Echter voor € 1,7 miljoen is er sprake van inkomsten waar ook uitgaven tegenover staan. Per saldo resulteert de septembercirculaire in een nadeel van € 815.000. Het nadeel is vooral het gevolg van een lagere accresraming en een bijstelling van de opbrengstraming uit het btw-compensatiefonds.

De middelen die we ontvangen vanwege taakwijzigingen en budgetneutraal worden verwerkt betreffen:

Voor de uitvoering van de ambulantisering GGZ worden vanaf 2019 extra middelen ontvangen via de centrumgemeentelijke uitkering beschermd wonen (€ 1.555.000) en een klein deel (€ 89.000) via de algemene uitkering (toevoeging aan budget Wmo). Daarnaast zijn middelen toegevoegd voor het maken van een lokale kerkenvisie (€ 75.000) en een compensatie voor het experiment centrale stemopneming (€ 10.000) bij de in 2019 gehouden verkiezingen.

Over de uitkomst van de septembercirculaire hebben wij u via een afzonderlijke informatienota op de hoogte gesteld.

Via de meicirculaire is aangegeven dat onderstaande middelen worden ontvangen voor de uitvoering van de landelijke beleidsintensiveringen. In afwachting van te ontwikkeling gemeentelijke beleid omtrent de uitvoering van de maatregel worden de gelden op concernstelpost geparkeerd. Het betreft:

• Verhoging taalniveau statushouders                                    € 147.000
• Landelijke voorziening vreemdelingen                                 € 132.000  
• Verhoging leeftijdsgrenzen gezinshuizen                            €    19.000

Zorgspectrum Het Zand heeft verzocht om twee bij ons opgenomen leningen vervroegd te mogen aflossen, wij hebben daarmee ingestemd. Tegelijkertijd hebben wij de daarvoor zelf aangetrokken leningen ook vervroegd bij de NWB bank kunnen aflossen. Dit alles onder verrekening van boeterentes over en weer. Omdat er bij de verstrekte geldleningen aan Het Zand een opslag op de rente was opgenomen, is er per saldo sprake van éénmalig voordeel van € 44.406 in 2019.

Er staat in de begroting al een jaar of 7 een bezuinigingsstelpost ad € 76.000 die niet ingevuld kan worden omdat het werkveld, waar de bezuiniging betrekking op had, in 2012 is uitgeplaatst naar ROVA en uitkomst van de onderhandelingen met ROVA was, dat de bezuinigingsopdracht op het onderdeel Uitvoering groenonderhoud niet doorgezet kon worden naar ROVA. In 2012 is verzuimd om dit vervolgens formeel te regelen. Gelet op de sinds 2013 door al Groenbeheer gerealiseerde bezuinigingen en de opgave die Groenbeheer op dit moment al heeft om ziekten en plagen zoveel mogelijk binnen de bestaande begroting op te lossen is het niet opportuun om Groenbeheer een extra bezuinigingsopdracht mee te geven. De stelpost staat op doel 10.1.1, maar heeft een inhoudelijke relatie met doel 7.3.1

Voor de uitvoering van de OZB is wettelijk vastgesteld dat uiterlijk vanaf 2022 wordt gewaardeerd op basis van het gebruiksoppervlakte, waar dit in de huidige situatie nog plaats vindt op basis van de bruto inhoud. In juni 2018 heeft uw raad de kadernota 2019 – 2022 van GBLT vastgesteld, waar dit onderdeel van uitmaakt. Ten opzichte van die kadernota verlopen de werkzaamheden sneller, waardoor kosten naar voren worden gehaald.

Het effect op 2020 is opgenomen als onderdeel van de Perspectiefnota 2020 - 2023.

In lijn met onze programma-indeling worden inkomsten uit het gemeentefonds verantwoord onder programma 10. Algemene Dekkingsmiddelen. De uitgaven door de verschillende beleidsterreinen worden verantwoord bij de betreffende doelen.

Het gaat in deze Berap om de dekking vanuit het gemeentefonds van de volgende voorstellen:

• Doel 1.2.1: Rijksvaccinatieprogramma (€ 257.000)
• Doel 1.2.2: Regeling brede school / combinatiefuncties (€ 162.432)
• Doel 2.3.2: Transformatiefonds Jeugd (€ 1.181.000)

Via de informatiebrieven over de september- en decembercirculaire van het Gemeentefonds hebben wij over deze ontwikkelingen reeds geïnformeerd.

De uitkering uit het gemeentefonds is één van de grootste risicoposten. Hoewel er op dit moment nog geen concrete bedragen zijn te melden, ontvangen wij wel signalen dat de accresramingen over 2018 en verder neerwaarts worden bijgesteld. Ook het gemeentelijk beroep op het Btw-compensatiefonds is groter dan geraamd, met nadelige gevolgen voor Zwolle. Daarnaast is sprake van mogelijke compensatie door het Rijk in de tekorten in de jeugdhulp. In de komende circulaire van het gemeentefonds (naar verwachting begin juni) verwachten wij meer duiding over de gevolgen voor Zwolle te ontvangen. Voorlopig ramen wij de ontwikkelingen pro memorie. Het risico voor de jaren na 2020 loopt mee in het algemeen financieel perspectief en de risicoparagraaf bij de Jaarstukken. Dit onderwerp wordt opnieuw meegenomen bij de Berap 2019-2

De ontwikkelingen in de stad zorgen dat er in 2018 een voordeel ontstaat bij de OZB. Dit omdat de uitbreiding van het aantal objecten hoger is dan begroot. Dit heeft ook gevolgen voor de opbrengsten OZB: deze stijgen door deze hogere uitbreiding harder dan begroot.

De structurele doorwerking die vergelijkbaar is met 2019 wordt verwerkt in de Begroting 2020 en de meerjarenbegroting.

De VNG en de bonden zijn in overleg over de CAO-afspraken voor het gemeentepersoneel voor het jaar 2019. De onderhandelingen zijn nog gaande. De inzet van de bonden en de VNG liggen nog ver uiteen. Dit onderwerp wordt opnieuw meegenomen bij de Berap 2019-2

Bij de Berap 2019-1 is op basis van de doorwerking vanuit 2018 de begroting voor OZB-inkomsten naar boven bijgesteld. Ook in 2019 zien we dat de areaaluitbreiding hoger is dan waar we bij de begroting rekening hebben gehouden. Het aantal 'nieuwe' objecten is hoger, maar ook de uiteindelijke waarde. Daarnaast zien we dat de leegstand bij niet-woningen aan het afnemen is waardoor er meer OZB op aanslag gaat. Aangezien nog niet alle bezwaren zijn verwerkt kan dit nog een resultaat geven bij de Jaarstukken.  De hogere areaaluitbreiding heeft ook gevolgen voor 2020 en verder, waardoor ook voor die jaren een hogere OZB wordt verwacht. Structureel verwachten we dat de opbrengsten met € 625.000 toenemen; dit is reeds verwerkt in de Begroting 2020. Tot slot zien we in de jaren 2018 en eerder voordelen ontstaan als gevolg van minder toegekende bezwaren; voor 2019 komt daar een bedrag bij van € 125.000 voor ouder jaren.

Het recent vastgestelde Cao-akkoord voor de periode 2019 t/m 2020 heeft budgettaire gevolgen voor het huidige begrotingsjaar. De loonbijstellingen zijn binnen de beschikbare loonruimte op te vangen. De doorwerking naar 2020 en verder is in de begroting 2020 opgenomen.

Het Rijk en de gemeenten hebben samenwerkingsafspraken gemaakt voor de ontwikkeling van Landelijke Vreemdelingenvoorzieningen waar vreemdelingen zonder recht op verblijf of rijksopvang begeleid worden naar een bestendige oplossing in hun situatie, waarbij hen onderdak wordt geboden. Zwolle ontvangt voor dit vervolg op de rijksregeling bed bad brood in de jaren 2019 tot en met 2021 de volgende bedragen: € 132.000 in 2019, € 74.000 in 2020 en € 27.000 in 2021. Deze middelen zetten we in 2020 en 2021 in voor de opvang van uitgeprocedeerde asielzoekers. Dit budget wordt verwerkt via programma 10. Algemene dekkingsmiddelen, maar heeft een inhoudelijke relatie met doel 3.3.3.

Vanwege in de markt fors lagere rentepercentages ten opzichte van de primitieve begroting 2019 en de Berap 2019-1 wordt er een voordeel verwacht op de externe rente voor langlopende- en kortlopende opgenomen geldleningen. Voor langlopende geldleningen gaat het om € 159.925 en voor kortlopende geldleningen om € 35.000 t.o.v. de Berap 2019-1. De lagere rentepercentages hebben tot gevolg dat er minder rentelasten vanuit Treasury toegerekend kunnen worden aan de grondexploitaties. Hierdoor ontstaat een nadeel van € 64.160. Op doel 6.1.5 ontstaat hier dan vanzelfsprekend een voordeel voor hetzelfde bedrag.

Na het opmaken van de Berap 2019-1 hebben er nog mutaties in 2018 plaatsgevonden, waardoor er een hogere boekwaarde per 01-01-2019 voor de projecten 'Spoorzone' en 'Toekomst Kamper Lijn' is opgenomen. Hierdoor worden er nog aanvullende rentelasten aan deze investeringen toegerekend voor in totaal € 34.875. Op doel 6.3.1 zijn deze rentelasten in deze Berap als nadeel opgenomen.

De dividenduitkeringen voor drie van onze deelnemingen vallen hoger uit dan tijdens de Berap 2091- was voorzien. Het gaat om Enexis (€ 31.000), Vitens (€ 9.500) en de Bank Nederlandse Gemeenten (€ 74.900). Het totale voordeel is € 115.400

Het renteresultaat wordt met name door de volgende ontwikkelingen bepaald: lagere rentepercentages aan te trekken leningen, minder inkomsten vanwege lagere doorbelasting rente aan diverse programma’s vanwege later dan geraamde uitvoering (zie het voordeel onder 'onderuitputting kapitaallasten') en neutrale verwerking vanwege het niet meer toevoegen van (bespaarde) rente aan de reserve dekking kapitaallasten.

Na verwerking van de Jaarstukken 2018 zijn de rente- en afschrijvingslasten van de restantkredieten geactualiseerd. Vanwege het in de tijd verschuiven van diverse investeringen schuiven ook de rente- en afschrijvingslasten door naar latere jaren. Per saldo ontstaat hierdoor een eenmalig voordeel van € 624.000.

De bestaande post oninbaar bedraagt € 200.000 en is al enkele jaren ontoereikend om de niet in te vorderen bedragen op te vangen. Het voorstel is om vanaf 2019 de post oninbaar met € 100.000 te verhogen naar € 300.000 (zie ook de Perspectiefnota 2020 - 2023). De post oninbaar is bedoeld om niet in te vorderen schulden vanwege bijvoorbeeld faillissement, schuldsanering en vertrokken naar onbekende bestemming op te vangen. De vorderingen van Sociale Zaken vallen hier niet onder.

De oninbare bedragen hebben voor 85% betrekking op te innen leges en belastingen. Conform eerdere afspraken met de raad worden de hogere oninbare bedragen voor zover ze betrekking hebben op de afvalstoffenheffing, rioolrechten en begraafplaatsrechten doorbelast aan deze begrotingsonderdelen, al waar ze worden verdisconteerd in de betreffende begrotingsexploitaties. Per saldo wordt van de budgetverhoging (€ 100.000) van de post oninbaar € 70.000 doorbelast naar afval (90%), riolering (6,5%) en begraven (3,5%).  

Op basis van de meest recente cijfers van het RSJ (definitieve cijfers 2018) verwachten we dat de uitgaven jeugdhulp 2019 redelijk overeenkomen met de uitgaven 2018. Dit betekent dat we er rekening mee moeten houden dat de uitgaven Jeugdhulp 2019 voor circa € 2,4 miljoen afwijken van de begroting 2019, zie programma 2. Inwonersondersteuning. Een deel van dit tekort (€ 1,0 miljoen) vangen we in 2019 op door een beroep te doen op de behoedzaamheidsmarge sociaal domein en € 0,5 miljoen brengen we ten laste van de beschikbare post volume-ontwikkelingen sociaal domein. Per saldo resteert € 0,9 miljoen dat ten laste van de algemene middelen komt.

Het effect op 2020 en verder is opgenomen als onderdeel van de Perspectiefnota 2020 - 2023.